In diezelfde categorie valt de Rodgersia, een grote vaste plant met vleeskleurige bloemen in juni en mahonierode uitgebloeide bloemen die tot aan het volgende seizoen overeind blijven staan. ’s Winters verdwijnt het blad van de Rodgersia onder de grond, maar de uitgebloeide bloempluimen houden het tot ver in de volgende lente uit.
Sommige planten, zoals siergrassen, worden zelfs om hun uitgebloeide bloemen aangeplant. Ik zou niet zover willen gaan om te beweren dat ook de uitgebloeide Veratrum mooier is dan de bloeiende plant zelf, maar in ieder geval houd je na de bloei iets over dat je het beste zou kunnen omschrijven als een beeldhouwwerk in groen.
Veratrums zijn forse vaste planten die in het wild in de volle zon in bergweiden groeien, maar die in de tuin liever wat schaduw hebben. Ze houden van voedzame grond. De Veratrum wordt al sinds 1650 in tuinen aangeplant en daarom is het ook verbazend dat je de plant relatief weinig tegenkomt. Misschien heeft dat wat te maken met de prijs, want Veratrums zijn niet goedkoop. Ze zijn gemakkelijk op te kweken uit zaad, maar het duurt minstens zeven jaar voordat je uit een kiemplant een bloeibare plant hebt opgekweekt. Daar komt nog bij dat Veratrums er niet van houden om in een bloempot opgesloten te zitten, en dat terwijl de vollegrondscultuur van vaste planten bijna is uitgestorven. Dat maakt Veratrums duur. Voor een zeldzame boom van zeven jaar oud geeft men gemakkelijk enkele tientallen euro’s uit, maar voor een even oude vaste plant wordt zo’n bedrag alleen door heel fanatieke tuiniers neergeteld.
Het Veratrumjaar begint al vroeg, in mei, als Veratrum viride bloeit met grote vertakte pluimen vol kleine, gifgroene bloemen. Je zou denken dat gifgroen niet echt opviel tussen al het andere voorjaarsgroen, maar het groen van de Veratrumbloemen is zo’n lichtgevend groen dat het van meters afstand te zien is. Toch is het gebaat bij een goede achtergrond, bijvoorbeeld van donkerbladige vlier of hazelaar.
Een plant die tegen diezelfde achtergrond onzichtbaar zou zijn is Veratrum nigrum, met kandelaars van bloemstengels in juni die in goede grond wel bijna twee meter hoog kunnen worden. Voordat de bloemstengels verschijnen is de grote lichtgroene rozet van de plant al een bezienswaardigheid, omdat het ovale blad als een waaier is geplooid. Later in het seizoen ontwikkelt het bruine punten en voor mij is dan het mooie eraf, maar veel trotse eigenaren van Veratrum nigrum lijken voor deze dode bladpunten blind te zijn.
Veratrum album is mijn favoriet, met stevige bloemstengels die met gemak anderhalve meter hoog worden en een bloeitijd die middenin de zomer valt – laat, voor een Veratrum. Er zijn niet veel vaste planten die je echte trafficstoppers zou kunnen noemen, maar Veratrum album heeft zoveel charisma dat je de plant niet voorbij kunt lopen zonder stil te staan om hem te bewonderen. Ik heb Veratrum album al vaak gezien in volle bloei, maar het went nooit.
Je zou Veratrum album kunnen combineren met hosta’s, zoals Hosta ventricosa die tegelijkertijd bloeit. De slakken zouden in verwarring raken van een dergelijke combinatie, want ze zouden niet weten waar het eerste aan te beginnen: Veratrums vinden ze minstens zo lekker als hosta’s. Maar met een zak (schone) kattenbakkorrels of een baaltje cacaodoppen valt daar wel een mouw aan te passen.