Klimop

Na jaren van ruzieën tussen botanici en architecten is de strijd over de schadelijkheid van klimop nog altijd niet beslecht. Klimop vernielt het metselwerk, beweren de architecten, de hechtwortels van de klimop scheiden zuren af die de kalk in metselspecie oplossen en zo wordt het voegwerk van muren beschadigd.

Dichtersklimop

Niet waar, antwoorden de botanici, dit is een mythe uit de tijd dat er nog met kalkcement werd gemetseld; op de moderne metselspecie hebben de hechtwortels van klimop geen invloed. Hoogstens kan klimop in al bestaande scheuren als breekijzer fungeren. Sterker nog: een klimopbedekking houdt muren droog en beschermt hen tegen de invloed van weer en wind. Klimop verkleint de schommelingen in temperatuur die het metselwerk bedreigen. En daarbij komt nog dat klimop isoleert. Wie de muren van zijn huis met klimop laat begroeien bespaart zo'n 2-5% in stookkosten. Ik wil me niet bemoeien met de ruzie tussen plantkunde en architectuur, maar tegen de muren van mijn huis groeit klimop.

Niet alleen architecten en botanici twisten over het nut of het onnut van klimop - ook binnen de plantkunde heerst al jarenlang een controverse. Boomkundigen, die zichzelf graag dendrologen noemen, beweren dat het laten begroeien van bomen door klimop een doodzonde is. De klimop zou de boom vermoorden. Maar sommige onderzoeken wijzen in een heel andere richting: zomereiken die met klimop begroeid zijn blijkt een langer leven beschoren dan eiken waarvan die klimop verwijderd werd. Die onderlinge strijd tussen plantkundigen is nog niet gestreden, maar als je logisch nadenkt, dan zou je toch de kant van de klimop kiezen, dunkt mij. Want de klimop zou zijn eigen doodvonnis tekenen als hij zijn gastheer om zeep hielp. Dat lijkt mij niet waarschijnlijk.

Afgezien van schade of nut is klimop van groot belang voor onze fauna. Klimop bloeit in de herfst, als alle andere planten zijn uitgebloeid en de bloemen van klimop leveren stuifmeel en nectar aan een leger van bijen, zweefvliegen, wespen, kevers en dagvlinders. Een dichte begroeiing van klimop biedt nestgelegenheid aan veel vogels, waaronder de winterkoning, de grauwe vliegenvanger en de boomkruiper. Bosuilen slapen overdag graag in bomen die bedekt zijn met klimop en koperwieken overnachten erin tijdens hun najaarstrek. Kruisspinnen spannen hun web tussen de takken van klimop; rupsen van vlinders eten het blad, en lijsters, spreeuwen en tortelduiven zijn dol op de bessen.

Ook wie vreest voor zijn muren of bomen, kan toch door klimop te planten een bijdragen leveren aan het in stand houden van het ecosysteem waarvan klimop zo'n belangrijke pijler is: er bestaat namelijk struikklimop, een niet-klimmende vorm van klimop die een heestertje vormt in plaats van een klimmende of een kruipende plant. Die struikklimop is een kunstmatige schepping van de mens; in de natuur komt struikklimop niet voor, maar het is mogelijk om de bloeiende takken van volwassen klimop te stekken waardoor een struikje ontstaat dat op eigen benen staat. Kort-door-de-bocht-klimop, zou je deze struikklimop ook kunnen noemen omdat de klimmende jeugdfase van de plant wordt overgeslagen. Voor wie zoekt naar winterharde, groenblijvende heesters die niet te groot worden, is struikklimop een uitkomst; er bestaan tientallen verschillende variëteiten, want van iedere klimop valt in principe een struikvorm te maken, maar geen struikklimop wordt hoger of breder dan een paar meter. Het struikje heeft allerlei toepassingsmogelijkheden; je kunt er een lage, informele haag van planten die je nooit hoeft te snoeien, of er een kuipplant van maken die nooit naar binnen hoeft, als je tenminste een kuip kiest die 's winters niet stuk vriest. En wie van bloemschikken houdt heeft nooit genoeg struikklimop in de tuin, want een betere basis voor boeketten is nauwelijks te bedenken.

 

Provinciale Dagbladen De Persgroep